9/1/11

Γλίτωσα χρόνο για ένα post

Επειδή λοιπόν πολύ κουβέντα έγινε στο πρηγούμενο post για τις ρήσεις του Πάγκαλου, κι επειδή δεν εξαντλούνται τόσο σύνθετα θέματα σε σχόλια και ανταπαντήσεις, να ένα σημερινό άρθρο του Πάσχου Μανδραβέλη που με γλιτώνει απο το να επιχειρηματολογώ ξανά για τα προφανή και τα γνωστά.
Ξέρω, ξέρω, "νεοφιλελεύθερος" ο Μανδραβέλης, η ετικέτα είναι πολύ βολικό πράγμα όταν θες να απαλλαγείς απο το μπελά να ερμηνεύσεις την πραγματικότητα γύρω σου. Αλλά προσπαθήστε να δείτε αν υπάρχει λάθος στα γραφόμενα.
Εγώ δεν μπόρεσα...




Αν δεν κλέψαμε όλοι μαζί...
Tου Πασχου Mανδραβελη

Η αλήθεια είναι ότι στην υπόθεση Siemens «δεν τα κλέψαμε όλοι μαζί». Κάποιοι λίγοι, πολιτικοί, στελέχη του δημόσιου τομέα και επιχειρηματίες, βούτηξαν το δάχτυλο στο μέλι. Και στην υπόθεση του Βατοπεδίου δεν ανταλλάξαμε τα οικόπεδα όλοι μαζί. Ηταν ρασοφόροι, υπουργοί και ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι που έκαναν τις ανταλλαγές και τους νυχτερινούς αποχαρακτηρισμούς. Ούτε στην υπόθεση των δομημένων ομολόγων τα φάγαμε μαζί. Ηταν οι «άπληστοι χρηματιστές και οι ανίδεες διοικήσεις», που θα ’λεγε και ο κ. Αλογοσκούφης. Ούτε στην «υπόθεση των κουμπάρων» λαδωθήκαμε όλοι μαζί, αλλά ούτε στην υπόθεση Κοσκωτά (για να πάμε λίγο παλιότερα) συμμετείχαμε στο πάρτι όλοι μαζί.

Αν και δεν υπάρχει Ελληνας που να δήλωσε την πραγματική τιμή στα συμβόλαια αγοραπωλησίας ή γονικής παροχής ακινήτων· αν και δεν πρέπει να υπάρχει επαγγελματίας που να δηλώνει όλα του τα εισοδήματα στην εφορία· αν και δεν πρέπει να υπάρχει αγρότης που να μην δήλωσε πλασματική παραγωγή για να πάρει επιπλέον επιδοτήσεις· αν και δεν πρέπει να υπάρχει δημόσιος υπάλληλος που να μην έχει λάβει πλασματικές υπερωρίες και εκτός έδρας, υποθέτουμε για την οικονομία του λόγου ότι δεν κλέψαμε όλοι μαζί. Υποθέτουμε πως οι μόνοι που έκλεψαν ήταν οι βδελυροί πολιτικοί και κάποιοι καταχθόνιοι επιχειρηματίες.

Υπάρχει όμως μια διαφορά μεταξύ του «κλέψαμε όλοι μαζί» και του «φάγαμε όλοι μαζί». Για παράδειγμα: τα 500 εκατομμύρια που πήραν με τον «δίκαιο αγώνα» τους οι αγρότες από τον κ. Σωτήρη Χατζηγάκη, τον Φεβρουάριο του 2009, δεν τα έκλεψαν. Απλώς συνέβαλαν να δημιουργηθεί το υπέρογκο έλλειμμα 15,8% του 2009 που μας χαντάκωσε. Ούτε τα πανεπιστήμια σε κάθε ραχούλα - «δίκαιο αίτημα κάθε τοπικής κοινωνίας» - ήταν κλοπή. Ηταν απλώς επενδύσεις στο βρόντο με στόχο να δημιουργηθεί τοπική «ανάπτυξη», δηλαδή ιδιωτικά εισοδήματα σε καφετέριες, γκαρσονιέρες κ. λπ.

Επίσης: όσοι διορίστηκαν προεκλογικά στο μετρό το 2009 δεν έκλεψαν κανέναν. Σύμφωνα με το πόρισμα του Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Ρακιντζή, από 1.139 άτομα που απασχολούνταν την 31/3/2004, έφθασαν τα 1.688 άτομα στις 21/10/2009, αύξηση δηλαδή σχεδόν κατά 50%. Η ΑΜΕΛ για πρώτη φορά στην ιστορία της παρουσίασε ζημιές και μαντέψτε ποιος θα τις πληρώσει. Το αστείο δε είναι ότι όλοι εκείνοι που ψέγουν τον κ. Πάγκαλο για την αποστροφή «μαζί τα φάγαμε» είναι οι ίδιοι που ζητάνε επαναπρόσληψη των «απολυμένων» συμβασιούχων του μετρό.

Ενα πράγμα που θέλουμε να ξεχνάμε είναι ότι το πελατειακό κράτος δεν έχει μόνο πάτρωνες. Εχει και πελάτες. Και είναι να απορεί κανείς με τη λογική της παλαβής αριστεράς, η οποία από τη μια μεριά ορθώς καταγγέλλει το πελατειακό κράτος και από την άλλη ζητάει περισσότερο. Οι 100.000 προσλήψεις στο Δημόσιο που πρότεινε ο κ. Τσίπρας «για να αντιμετωπιστεί η κρίση» είναι 100.000 νέοι «πελάτες» του ίδιου κράτους που καταγγέλλει.

Είχαμε φτιάξει ένα σύστημα που όποιος προλάβαινε και μπορούσε, έπαιρνε. Είτε κλείνοντας τους δρόμους, είτε λαδώνοντας πολιτικούς. Κάποιοι λίγοι πήραν πολλά, αλλά αυτά ήταν λιγότερα από τα λίγα που πήραν οι πολλοί. Το να συνεχίσουμε να κοροϊδεύουμε εαυτούς και αλλήλους ότι γλίστρησαν κάτω από τη μύτη μας 300 δισ., ενώ εμείς απλώς κοιτάζαμε την δουλειά μας, ενέχει τον κίνδυνο να διαιωνίσουμε ένα σύστημα κλεπτοκρατίας, αυτό ακριβώς που πρέπει να περιγράψουμε σωστά ώστε να το αλλάξουμε.

18 σχόλια:

ΑΠΕΙΡΩΤΑΣ είπε...

Από που ν'αρχίσω και που να τελειώσω για τον Μανδραβέλη, που ανήκει κι αυτός στην ομάδα των "διακεκριμένων" και "έμπειρων" αναλυτών -δημοσιογράφων. Βέβαια όταν τα γεγονότα που οδήγησαν τη χώρα ως εδώ συνέβαιναν είχε στερέψει από εμπειρία και διάκριση αφού όπως οι περισσότεροι έτσι κι αυτός έκανε ελαφρώς γαργάρα τα τέρατα των κυβερνήσεων Παπανδρέου- Σημίτη. Επίσης η καταγραφή των γεγονότων (σκάνδαλα Κοσκωτά- Βατοπεδίου-Siemens-Ομόλογα) δεν είναι ούτε δημοσιογραφία ούτε ανάλυση. Ημερολόγιο είναι. Τώρα τι κάνουμε δεν μας λέει ο Μανδραβέλης (εκτός από την καλλιέργεια των εθνικών τύψεων συνείδησης και συνενοχής που συστηματικά μέσα από τα άρθρα του προωθεί).
Ε, όχι λοιπόν. Δεν κρύψαν εισοδήματα όλοι οι Έλληνες, δεν πήραν πλασματικές αποδοχές όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι και δεν δήλωσαν μικρότερη αξία ακινήτου όσοι αγόρασαν σπίτι. Έστω και ένας να υπάρχει νομοταγής( που είναι περισσότεροι) και καθαρός αξίζει τον κόπο να μη γενικεύουμε αλλά να τον αναδείξουμε και να αναλύσουμε τη θετική του στάση. Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα και σίγουρα δεν πουλάν ούτε Κυρικάτικα φύλλα ούτε τηλεοπτικό χρόνο.
Ή μήπως το αφεντικό του Μανδραβέλη είναι τελικά ο μόνος καθαρός επιχειρηματίας; Μπορεί. Αλλά σίγουρα δεν θα το μάθουμε ούτε από την Καθημερινή ούτε από τον ΣΚΑΙ.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Θα συμφωνήσω περισσότερο με τον απειρώτα, παρά με το Mανδραβέλη. Και τούτο το λέω επειδή όσο και να αποδέχομαι ορισμένες σκέψεις του δημοσιογράφου -τάχα διανοούμενου-, εντούτοις δεν μπορώ να ξεχάσω τη στάση του τόσα χρόνια που στηρίζει τις πλέον ακροδεξιές οικονομικές πολιτικές θέσεις των τελευταίων κυβερνήσεων.

Ο λαϊκισμός του Μανδραβέλη είναι ίσως πιο επικίνδυνος από του Πάγκαλου επειδή καλύπτεται πίσω από τη φενάκη της διανόησης και της εμπεριστατωμένης γνώμης.

Ανώνυμος είπε...

Οχι τυχαια, φαινεται, ο Παγκαλος αναφερθηκε σε καποιο υβρεολογιο του, στα λεγομενα και γραφομενα του Πασχου.
Τον απεκαλεσε μαλιστα και, καθηγητη!
Εκτος απο δημιοσιογραφος της αλεφουζιαδας ειναι και καθηγητης;

υπογραφη: αγνωστος 5/1, του προηγουμενου post.

ανεστης είπε...

@Απειρωτας (και @Δήμος και @Ανώνυμος)

Κάνουμε πάλι αυτόματα το ίδιο αγαπημένο μας λάθος:
Η αλήθεια (ή η ποσοστιαία δόση της) δεν αλλάζει ανάλογα με το ποιός μιλάει. Έτσι το να κάνουμε αυτό το ίδιο λάθος (που γίνεται και στα σχόλια με τον Πάγκαλο), είναι αντιπαραγωγικό για την επι της ουσίας συζήτηση.
Κι αν καταδικάσουμε τον Μανδραβέλη επειδή δουλεύει για τον Αλαφούζο, δεχόμαστε οτι κάνει λάθος για τις επιδοτήσεις των 500 εκ.; Λάθος για τις προσλήψεις στο μετρό; Λάθος για τις προσλήψεις στην Αγρογή; Είναι ακόμα λάθος οτι η διαπλοκή θέλει δύο μέρη για να γίνει;

Κανένας δεν είναι γεννημένος χτες για να έχει λευκό μητρώο. Αυτό δεν σημαίνει οτι είναι όλοι ανίκανοι να δουν τις παθογένειες που μας οδήγησαν εδώ. Ποιά είναι η αναλλακτική; Θα ακούμε τις αξιολογήσεις μόνο όσων συμπίπτουν ιδεολογικά μαζί μας; Ή όσων έχουν αφεντικά της αρεσκείας μας (λες και υπάρχει εκδότης που να έχει λαική έγκριση);
Πως θα γίνει έτσι διάλογος επι των απόψεων;

Επι της ουσίας τώρα: Αυτό που βλέπω εγώ, δεν είναι γενίκευση. Βλέπω να κατονομάζεται μια στρεβλή κρατική λειτουργία που επιτρέπει και την κλοπή/πλουτισμό απο τους παρατρεχάμενους της κάθε εξουσίας και τα υπερβολικά επιδόματα και τις πλασματικές αποδοχές.
Αυτός ο λόγος είναι απέναντι στη λογική "να πληρώσουν για την κρίση τους" γιατί η φράση αυτή αφήνει απέξω το 50% της απάτης (επειδή ο τίμιος λαός που έχει πάντα δίκιο κλπ κλπ).

Σε περιόδους όπως αυτή που περνάμε καλό είναι να βλέπουμε τι πρέπει να αλλάξει και αν έχουμε ψηθεί οτι εμείς δεν έχουμε τίποτε να αλλάξουμε ως κοινωνία, δεν θα βγούμε ποτέ απο την κρίση.

Άβολο για όσους γλείφουν τις ψήφους αλλά αληθές.

constantinos alexacos είπε...

Οι αντιρρήσεις επικεντρώνονται συνήθως στα μεγάλα ποσά και λαμόγια, ναι;
Αλυσίδα:
Κρατικός κορβανάς-> Δημόσιος λειτουργός (δεν ήταν μόνο Υπουργοί)-> ιδιώτη. Εντάξει μέχρι εδώ;

Τη βίλα του ιδιώτη ποιος την έχτισε με μαύρα, χωρίς ΙΚΑ, χωρίς εφορία και λοιπά; Από τον εργολάβο μέχρι τον τελευταίο σοβατζή που πήγε να δώσει προσφορά για τεχνοτροπίες 'al rustico' - έτσι για να θυμίζει κι από που είμαστε.

Έκλεισε ο κύκλος, ή πρέπει να το συζητήσουμε με λεπτομέρειες;
Μαζί τα φάγαμε. Το λέω εγώ που όχι μόνο δήλωσα όλο το ποσό των 50,5τ.μ. που αγόρασα στα Εξάρχεια, αλλά έπεσα και θύμα τις πονηριάς της τράπεζας, που κρυμμένη πίσω από τις γελοίες αντικειμενικές αξίες μου έδωσε ένα δάνειο για την αντικειμενική με επιτόκιο στεγαστικού και το υπόλοιπο με επισκευαστικού!
Η δε "πονηρεμένη εφοριακός", σε έλεγχο νόμιζε ότι ανακάλυψε "τα μαύρα"! Κατάλαβες πως πάει το μπουρδέλο του ανορθολογισμού; Έτσι πάει!

Μαζί τα φάγαμε, και να δούμε τώρα πως θα τα ρευτούμε λοιπόν. Μπας και τελειώσει κάποια στιγμή όλο αυτό! Μπας και μπούμε σε μία σειρά. Μπας και κάποια στιγμή μπορούμε να ξέρουμε πόσο κοστίζει να ζεις στην Ελλάδα, χωρίς "έκτακτα" και λοιπές πανάκειες για να πληρώνονται όσοι τα τρώνε κλαίγοντας (ναι για τους διορισμένους του κάθε κομματόσκυλου λέω).

Παρντόν για το ύφος, αλλά με εξιτάρει το θέμα.

Αntidrasex είπε...

Έχω και εγώ ένσταση, κύριε πρόεδρε!

Ο Πάσχος, που καλά τα λέει σε γενικές γραμμές, έχει 2-3 σημεία που χωράνε πολύ νερό:

1) "Ενα πράγμα που θέλουμε να ξεχνάμε είναι ότι το πελατειακό κράτος δεν έχει μόνο πάτρωνες. Εχει και πελάτες"

Ποιος το δημιούργησε αυτό; Η προσφορά ή η ζήτηση; Αν το δημιούργησε η ζήτηση, γιατί πρέπει να υποκύψει ο πάτρωνας; Γιατί, έτσι θα συνεχίσει να εκλέγεται άρα να έχει ακόμα μεγαλύτερα οφέλη. Και επίσης, αν δεν ανοίξει ο πάτρωνας το παράθυρο, δεν μπαίνει πελάτης.

2) "είναι 100.000 νέοι «πελάτες» του ίδιου κράτους που καταγγέλλει."
ΑΝ συνεχίσουν να μπαίνουν σε αυτό με πελατειακά κριτήρια. Αλλιώς είναι 100.000 εργαζόμενοι που σωστά αξιοποιούμενοι, μπορούν να παράξουν έργο. (Δεν συμφωνώ πάντως με αυτή την πρόταση Τσίπρα, αλλά το συγκεκριμένο επιχείρημα Πάσχου είναι άκυρο).

3) "Είχαμε φτιάξει ένα σύστημα που όποιος προλάβαινε και μπορούσε, έπαιρνε."
Δεν ασχολήθηκα ποτέ, εγώ η οικογένεια μου και αρκετοί φίλοι μου με το "να πάρουμε".

4)"Είτε κλείνοντας τους δρόμους" Θα απαγορεύσουμε και τις κινητοποιήσεις;

4) "Κάποιοι λίγοι πήραν πολλά, αλλά αυτά ήταν λιγότερα από τα λίγα που πήραν οι πολλοί."
Από που βγαίνει αυτό; Και αν είναι περισσότερα, επειδή είναι μισθοί, ε, δεν είναι και όοοολοι οι μισθοί εκ τσάμπα, κάποιες δουλειές πρέπει να γίνονται, έτσι και αλλιώς.

ανεστης είπε...

@c.alexacos
Είναι κρίμα όμως το οτι το "πόσο κοστίζει να ζεις στην Ελλάδα" (που απο μόνο του είναι τεράστια κουβέντα), δε θα το μάθουμε όσο συνεχίζει να διαλύεται αυτό το υποτυπώδες "κοινωνικό κράτος" υγείας, παιδείας, πρόνοιας που στο χτίσιμό του κλάπηκαν ένα σωρό "υλικά οικοδομής".
Δε θα το μάθουμε γιατί για να μην κλέβονται τα υλικά, καταργήθηκε η οικοδομή.
Και τώρα ο καθένας όπως τα καταφέρει απο μόνος του, με τεράστια απώλεια την όποια κοινωνική συνοχή μας είχε απομείνει.

constantinos alexacos είπε...

@ανέστης
Γι αυτό γράφει ο (βαθύτατα παρεξηγημένος) Μανδραβέλης: "να το περιγράψουμε σωστά ώστε να το αλλάξουμε."

@Antidrasex
Υπήρχε ανέκαθεν υπερπροσφορά πατρώνων και μάλιστα διαπαραταξιακή: "θα πάω στους/στον άλλο". Όσο υπάρχει η ζήτηση και το περιβάλλον (νομικό και κοινωνικό/ηθικό) που να επιτρέπει τέτοιες συμπεριφορές δεν θα αλλάξει τίποτα.
Κι απ ότι φαίνεται, μόνο με κρίση καταλαβαίνουμε...

ανεστης είπε...

@Antidrasex
Θεμιτά τα ερωτήματα, προφανώς την ευθύνη την έχουν τα ίδια τα κόμματα που κατάντησαν τον όρο "πολιτική" να τον κάνουν συνώνυμο της "συναλλαγής".
Τα κόμματα έχουν την ευθύνη διαμόρφωσης της κοινωνίας. Προφανώς.

Η ρήση για 100.000 δημόσιους υπαλλήλους είναι άκυρη για δύο λόγους. Επειδή υπάρχει μονιμότητα αφενός και επειδή υπάρχουν υπαράριθμοι εφετέρου. Κι όπως έχω ξαναπεί οι "υπεράριθμοι" δεν είναι απόλυτο μέγεθος αλλά έχει να κάνει με το πως αξιποιούνται, πως ελέγχεται η εργασία τους και πως δομούνται τα οργανογράμματα.
Με δυό λόγια μια χαρά μπορεί να δουλέψει η κρατική μηχανή αν είχαμε πολιτικούς προισταμένους που να είχαν διοικητικές ικανότητες. Αλλά είναι απλά πολιτικοί.

Επίσης είναι άλλον πράγμα η κινητοποίηση κι άλλο πράγμα το κλείσμο των δρόμων. Το πρώτο είναι θεμιτό όπλο, το δεύτερο είναι εκβιασμός με όμηρο το σύνολο της κοινωνίας.

Και τέλος: Δες την "νησιωτική" περίπτωση που αναφέρω στο σχόλια του πρηογούμενου post. Πόσες τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν; Άπειρες!

Ανώνυμος είπε...

Ειναι ο Μανδραβελης καθηγητης;
Αν δεν ειναι, γιατι ο Παγκαλος του εδωσε αυτο το τιτλο; Ποιους ηθελε να πεισει για την ορθοτητα των οσων ειπε/λεει; Τους κοπριτες στους οποιους απευθυνεται και τους μαζι τα φαγαμε η τους μη κοπριτες κι αυτους που δεν τα εφαγαν μαζι;

υπογραφη: αγνωστος 5/1

ανεστης είπε...

@Ανώνυμος 5/1
Τον Πάγκαλο ρώτα.

Εγώ ως ιδιωτικός υπάλληλος που πάντα πληρώνω και βλέπω τους τρώγοντες να παρελαύνουν, διαβάζω, συμφωνώ ή διαφωνώ και με τον όβολό μου έχω κατακτήσει το δικαίωμά μου να σχολιάζω.

Xavier είπε...

Υποθέτω ότι ο Μανδραβέλης κρίνει από τον δικό του κύκλο και βγάζει αυτά τα συμπεράσματα. Από το δικό μου κύκλο έχω εντελώς διαφορετική εικόνα...

Παρεπιτόντως, σε ποια χώρα βγαίνει πολιτικός και ομολογεί ότι διόρισε κοπρίτες στο Δημόσιο για να τον ψηφίσουν και η δικαιοσύνη δεν κινείται;

ανεστης είπε...

@Xavier
Πιθανότατα στον δικό του κύκλο υπάρχουν και πολλοί διεφθαρμένοι δημοσιογράφοι. Αλλά αυτούςτους βρίζουμε ως ρουφιάνους και αλήτες. Η υπόλοιπη κοινωνία λοιπόν είναι τιμία και αδιάφθορη; Θα δεχτούμε κάποτε ότι η διαφθορά έχει κάνει μετάσταση σε όλη σχεδόν την Ελλάδα;

Ανώνυμος είπε...

Το ιδιο δικαιωμα με σενα και, για τους ιδιους ακριβως λογους, εχουν κατακτησει και οι εργαζομενοι στον δημ. τομεα! Ειναι, λοιπον, το λιγοτερο, ανοικειο να υβριζονται συλληβδην απο τους υπολοιπους εργαζομενους η να υποστηριζονται απ' αυτους υβριστικοι χαρακτηρισμοι εις βαρος-τους, του οποιου Παγκαλου που προσπαθει να παιξει το οποιο πολιτικο παιχνιδι, να καλυψει τις οποιες δικες του ευθυνες, να δικαιολογησει τη παρουσια του στο δημοσιο βιο.
Θα ελεγα ειναι ντροπη!
Δεν ειμαι δημοσιος κι ουτε ποτε υπηρξα. υπαλληλος. Εχω εργαστει στον ιδ. τομεα επι σειρα ετων. Δεν ειμαι συνδικαλιστης κι ουτε ασχοληθηκα ποτε με τον συνδικαλισμο. Δεν ειμαι δημοσιογραφος κι ουτε ποτε υπηρξα. Δεν ανηκω, ουτε ποτε ανηκα σε κομμα.
Ειμαι, ομως, στο πλευρο ολων των εργαζομενων και φορολογουμενων ελληνων. Και απαξιω να αποδεχτω τους οποιους στοχασμους, αποψεις η υβρεις αυτων οι οποιοι ειναι οι
κ α τ' ε ξ ο χ η ν υπευθυνοι, συλληβδην, της σημερινης καταστασης! Ως γνωστο οι νομοι, ακομη και για μια ομαδικη εγκληματικη πραξη, προβλεπουν διαφορετικη ποινη για καθε ενα απο τους εγκληματιες.

Ανώνυμος είπε...

Το ροηγουμενο σχολιο υπογραφει:
αγνωστος 5/1

ανεστης είπε...

@Ανώνυμος
Είπα ποτέ οτι δεν έχουν δικαίωμα οι δ/υ να διαμαρτύρονται;
Αλλά όταν λέμε όχι στις γενικεύσεις του Πάγκαλου, να πούμε όχι και στο φαινόμενο να διαμαρτύρονται και οι σκανδαλωδώς ευνοημένοι. Τα κομματικά τσιράκια που εξασφάλιζαν υπερωρίες που δεν δούλεψαν, επιδόματα που δεν δικαιούνται.
Και επειδή το κάναμε "λύσσα" το θέμα, δέξου απο εδώ και στο εξής οτι τις δηλώσεις δεν τις έχει κάνει ο Πάγκαλος αλλά εγώ, άρα δεν έχεις να ξαναπείς απο εδώ και πέρα "κοίτα ποιός μιλάει".

Τα λέω εγώ και άρα είναι "πιο" αλήθεια απο το να τα λέει ο Πάγκαλος ή ο Μανδραβέλης.

Ανώνυμος είπε...

"πιο"!

Εισαγωγικα>εντος εισαγωγικων για κατι που λεγεται/γραφεται οταν ο ομιλητης/γραφων θελει να το αμφισβητησει η να εννοησει το αντιθετο.

υπογραφη: αγνωστος 5/1

ανεστης είπε...

@Ανώνυμος
Δεν είναι εισαγωγικά αμφιβήτησης δικής μου.
Αλλά βλέπω να καταπιάνεσαι μόνο με τα βολικά. Η απάντησή μου είχε κι άλλο σκέλος.