Πέρα απο το πρόστιμο της Nestle

Την περασμένη εβδομάδα -δεν ξέρω πόσοι από εσάς το παρακολουθήσατε-, επιβλήθηκε ένα σοβαρό πρόστιμο (30 εκ Ευρώ!), στη Nestle από την επιτροπή ανταγωνισμού για παράνομες εκβιαστικές τακτικές (κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης).

Και αυτή η είδηση έτυχε σχετικά περιορισμένης δημοσιότητας αλλά στην περίπτωση αυτή παραβατικής και σκανδαλώδους συμπεριφοράς μιας πολυεθνικής ΚΑΙ η μπλοκγόσφαιρα δεν ανέφερε το παραμικρό, σε αντίθεση με την περίπτωση του Mall (έχουμε συγκεκριμένους εχθρούς που λατρεύουμε να μισούμε). Παρα το γεγονός οτι η συγκεκριμένη εταιρία είναι ο Νο 1 στόχος των καταναλωτών παγκοσμίως με συνεχή μπουκοτάζ.

Άργησε λίγο η επιτροπή ανταγωνισμού. Ο κόσμος βοούσε, «κι αυτοί κρυφό καμάρι». Πέρασαν περίπου δύο χρόνια από τότε που δημοσίευμα του «Βήματος της Κυριακής» ανέφερε: «Nestle και Kraft ψήνουν την τιμή του καφέ στην Ελλάδα».

Αφορούσε την τακτική των δύο εταιριών και να κρατούν την τιμή του καφέ στα ύψη, παρά το γεγονός ότι και οι τιμές του καφέ έχουν πέσει ιδιαίτερα αλλά και παρά το γεγονός ότι το ίδιο προϊόν προσφέρεται σε άλλες χώρες της ΕΕ με τιμές περί του 40%(!) χαμηλότερες (π.χ. Γερμανία).

Στο δημοσίευμα αναφερόταν ότι ο Έλληνας πληρώνει ακριβά τα σχεδόν μονοπωλιακά μερίδια αγοράς της κάθε εταιρίας. Η Nestle κρατάει το μεγάλο μερίδιο στο στιγμιαίο καφέ (Nescafe) κι η Kraft στον καφέ φίλτρου (Jacobs). Έτσι, δεν είναι υποχρεωμένοι να μπουν σε πόλεμο τιμών και κερδίζουν και οι δύο από τις μονοπωλιακές πρακτικές απομονώνοντας τους ανταγωνιστές τους.

Πόσο κερδίζουν;

Πάρα πολλά, διότι οι τιμές του καφέ διεθνώς είναι στο απόλυτο χαμηλό, ενώ παράλληλα το τελικό προϊόν είναι αδικαιολόγητα ακριβό. Ειδικά στην Ελλάδα η Nestle έχει βρει τη σωτηρία της διότι:

α: Παράγει κυρίως στιγμιαίο καφέ (το φραπόγαλο που καταναλώνουμε με το λίτρο),

β: Για την παραγωγή του στιγμιαίου ("πεφρυγμένου")καφέ χρησιμοποιούνται τα απομεινάρια της κάθε σοδειάς και οι κατώτερης ποιότητας κόκκοι καφέ. Οι καλύτερες ποιότητες κόκκων πωλούνται ολόκληροι σε εταιρίες που παράγουν καλό καφέ κυρίως στην Ιταλία λόγω ειδίκευσης στους espresso.

γ: Ο περήφανος Έλλην δε θα αγωνιστεί ποτέ για να μειώσει τις τιμές γενικώς, πόσω μάλλον του φραπόγαλου

Χρήσιμο ειναι να ξέρουμε και τα εξής:

Αυτή τη στιγμή υπάρχει υπερπροσφορά καφέ σε διεθνές επίπεδο με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι πάρα πολύ χαμηλές (οι χαμηλότερες στα τελευταία 30 χρόνια).

Πολλοί παραγωγοί από την Νότιο Αμερική εγκαταλείπουν τις καλλιέργειες καφέ για πιο επικερδείς (π.χ. κοκαΐνη).

Στην Αφρική όμως της απόλυτης εξαθλίωσης και του μηδενικού ελέγχου, οι παραγωγοί καφέ και κακάο (όπως στην Ακτή Ελεφαντοστού), έχουν βρει άλλο τρόπο να μειώνουν το κόστος. Αγοράζουν παιδιά 12-14 ετών για σκλάβους, εξασφαλίζοντας χαμηλά εργατικά. Και έτσι μπορούν να έχουν κέρδος παρά τις χαμηλές τιμές και στη χρηματιστιριακή αγορά cash (πληρώνω τώρα, παραλαμβάνω τώρα) αλλά και στην αγορά futures (μελλοντικές παραγγελίες) αφού έχουν προεξοφλήσει ότι θα συνεχίσουν να δουλεύουν με παιδιά-σκλάβους.

Η λύση δεν φαίνεται να έρχεται σύντομα σ’ αυτό το προβληματικό σύμπλεγμα. Αυτό όμως που άρχισε να λειτουργεί σε κάποιες αγορές είναι η μετακίνηση των προτιμήσεων των καταναλωτών προς τα προϊόντα «fair trade» (όχι προς Θεού στην Ελλάδα όπου δεν υπάρχει καμία πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση και όπου έχουμε προφανώς να λύσουμε άλλα μεγαλύτερα προβλήματα).

Fairtrade είναι η αγορά του καφέ ή του κακάο σε δίκαιες τιμές που να εξασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί και οι οικογένειές τους θα επιβιώσουν, ότι τα παιδιά τους θα πάνε σχ

ολείο και δεν θα αναγκαστούν να δουλεύουν στη φυτεία. Ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν τακτικές μείωσης του κόστους που θα ρίξει δραματικά την ποιότητα της σοδειάς.

Τώρα που οι καφέδες και οι σοκολάτες και το τσάι με το σήμα fair trade άρχισαν να γίνονται δημοφιλείς στους ευαισθητοποιημένους δυτικούς αγοραστές, τα αποτελέσματα άρχισαν να φαίνονται: Οι συνεταιρισμοί βοηθούν στην Κολομβία να «γυρίσουν» 6,6 χιλιάδες στρέμματα από κόκα και παπαρούνα σε καφέ, στην Παπούα Νέα Γουινέα, να γίνουν επενδύσεις σε ιατρικό προσωπικό για τις απομονωμένες αγροτικές κοινότητες, ενώ στα υψίπεδα της Γουατεμάλας και του Περού τα παιδιά των αυτοχθόνων αγροτών βοηθιούνται να πάνε για (πρώτη φορά!) σε πανεπιστήμιο.

Γιατί όμως το πρόβλημα εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια και όχι νωρίτερα; Διότι από το 1963 μέχρι το 1989 υπήρχε μια συμφωνία για κατώτατες τιμές στην αγορά του καφέ (International Coffee Agreement) ώστε οι παραγωγοί να μην οδηγηθούν από την φτώχεια στην αγκαλιά του κομμουνισμού! Και ποιος ακύρωσε στην πράξη αυτή τη συμφωνία μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου; Οι ΗΠΑ φυσικά!

Η Oxfam θεωρεί ότι το Fair Trade δεν φτάνει από μόνο του να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και καλεί να καταστραφούν οι τεράστιες ποσότητες χαμηλής ποιότητας καφέ που υπάρχουν προς διάθεση στο βόρειο ημισφαίριο (θα τους πιεις με καλαμάκι και θα πεις κι ένα τραγούδι, μαλάκα μου).

Επίσης καλούνται όλες οι αναπτυγμένες χώρες να υπογράψουν και πάλι την διεθνή συμφωνία που θα εγγυάται τις ελάχιστες τιμές. Ήδη αρκετές χώρες έχουν υπογράψει, αλλά όχι και η Ελλάδα παρά το ότι ο έλληνας καταναλωτής πληρώνει ήδη 6000% προστιθέμενη αξία για το φραπόγαλό του.

Το περίεργο είναι ότι όλα τα δελτία ειδήσεων συνεχίζουν να ασχολούνται με την «υψηλή τιμή της τομάτας» (η οποία φυσικά δεν διαφημίζεται στην τηλεόραση) και ποτέ του καφέ!

Υ.Γ. Οι φωτο επελέγησαν ως lifestyle νότα σε μια βιομηχανία αίσχους.