"Capitalism, A Love Story": Ο Michael Moore και η ελληνική αριστερά

Ποιος πολιτικός ετοίμασε την παρακάτω «χάρτα» πολιτικών δικαιωμάτων;

1. Δικαίωμα σε χρήσιμη και καλοπληρωμένη εργασία,
2. Δικαίωμα για αποδοχές που να διασφαλίζουν τη σωστή διατροφή.
3. Δικαίωμα σε κάθε κτηματία να καλλιεργεί και να πουλά τα προϊόντα του σε επίπεδο που να του εξασφαλίζει σ' αυτόν και την οικογένειά του μια αξιοπρεπή ζωή.
4. Το δικαίωμα για κάθε επιχειρηματία, μεγάλο ή μικρό να συναλλάσσεται σε κλίμα ελευθερίας, ελευθερία από άδικο ανταγωνισμό και κυριαρχίες από μονοπώλια εγχώρια ή ξένα.
5. Το δικαίωμα κάθε οικογένειας σε αξιοπρεπή οικία.
6. Το δικαίωμα σε επαρκή ιατρική περίθαλψη και την ευκαιρία να επιτευχθεί και να απολαμβάνεται καλή υγεία.
7. Το δικαίωμα σε επαρκή προστασία από τους οικονομικούς φόβους της μεγάλης ηλικίας, ασθένειας, ατυχημάτων και ανεργίας.
8. Το δικαίωμα σε καλή εκπαίδευση.

Είναι ο κύριος Ρούσβελτ, που δεν πρόλαβε να δει ούτε το τέλος του πολέμου, ούτε να περάσει το ψήφισμα αυτό στο σύνταγμα των ΗΠΑ. Ο Ρούσβελτ δεν ήταν αριστερός ή σοσιαλιστής. Είδε όμως τη βάρβαρη εκμετάλλευση των εργαζόμενων, παρενέβη με την εθνοφρουρά(!) υπέρ των εργατών όταν αυτοί απεργούσαν και η αστυνομία ενεργούσε σαν όργανο των βιομηχάνων τρομοκρατώντας τους απεργούς.

Μας το θυμίζει η τελευταία ταινία του Michael Moore, “Capitalism, A Love Story”.

Αλλά η ταινία έχει πολλά ακόμη ενδιαφέροντα σημεία:
Αναλύει τη διαχρονική «σχέση στοργής» μεταξύ πολυεθνικών και κυβερνήσεων των ΗΠΑ. Γνωστό είναι ότι πολλά στελέχη ή λομπίστες μεγάλων εταιριών που προωθούν όσο μπορούν τα συμφέροντα των εταιριών τους, κατά καιρούς γίνονται μέλη των κυβερνήσεων για να «περάσουν» φυσικά κατόπιν νομοσχέδια και κανονισμούς που σκανδαλωδώς ευνοούν τους εργοδότες τους (που άλλωστε διαθέτουν και το απαραίτητο χρήμα σε κάθε εκλογική αναμέτρηση).

Ο Μούρ επικεντρώνεται εδώ ιδιαίτερα στο γεγονός της στελέχωσης των οικονομικών υπουργείων από «κορυφαίους» της χρηματοοικονομικής αγοράς (στα "κουμάντα" η Merrill Lynch επί προεδρίας Ρήγκαν, η Goldman Sachs επί προεδρίας Μπους).

Αυτή η "στελέχωση", η διείσδυση των "fat cats" στις κυβερνήσεις ήταν και ο λόγος που είχαμε το "σχέδιο σωτηρίας", το μοντέλο δηλαδή της γενναίας χρηματοδότησης των τραπεζών για τη διάσωσή τους, με χρήματα των φορολογουμένων όταν αυτοί έβλεπαν τις ίδιες τράπεζες να τους παίρνουν τα σπίτια. Ένα "σχέδιο σωτηρίας" που όπως αποκαλύπτει η ταινία πέρασε με τακτικές κανονικού πραξικοπήματος.

Αν η ταινία ήταν ελαφρώς πιο πρόσφατη ίσως να προλάβαινε να περιγράψει και το διάδοχο σενάριο που ακολουθείται σήμερα και που παγκοσμιοποιεί τον πρώην «ενδοαμερικανικό» στεγαστικό τζόγο σε διεθνή νομισματικό (αυτόν δηλαδή που μας έφερε σήμερα εδώ).

Πολύ ενδιαφέρον δίδαγμα για το τι είδους δημοκρατία προσπαθούν οι ΗΠΑ να διδάξουν στον αραβικό κόσμο.


Άλλο ενδιαφέρον σημείο της ταινίας είναι η υποδειγματική λειτουργία κάποιων εταιριών και εργοστασίων στις ΗΠΑ, όπου οι επιχειρηματικές αποφάσεις παίρνονται με ψηφοφορία όλων των εργαζομένων(!) ή που τα κέρδη μοιράζονται εξίσου σε όλους τους εργαζόμενους.
Ο πρόεδρος αυτής της εταιρίας κερδίζει όσα και ο εργάτης του! (με αποτέλεσμα να υπάρχει εργάτης παραγωγής ψωμιού που να κερδίζει τρεις φορές περισσότερα χρήματα από έναν πιλότο πολιτικής αεροπορίας)!!!

Πολύ ενδιαφέρον δίδαγμα για όσους πιστεύουν πως σε μια ελεύθερη οικονομία δεν μπορούν να υπάρξουν εναλλακτικά μοντέλα διοίκησης και διανομής κέρδους.

Άλλα ενδιαφέρον σημείο είναι ότι πάρα πολλές εταιρίες όπως η Bank of America, η Citibank, η Wal-Mart, η Procter & Gamble, η McDonnell Douglas, η Hershey, η Nestle, η AT&T, η American Express, έχουν κάνει ασφαλιστήρια συμβόλαια για τη ζωή των εργαζομένων τους. Όταν δηλαδή κάποιος εργαζόμενος αναχωρήσει από το μάταιο τούτο κόσμο, οι εργοδότες εισπράττουν τα ασφάλιστρα! Κι αυτά τα συμβόλαια ονομάζονται «Dead Peasants contracts»! O Μουρ αγνοεί τη ρίζα της ονομασίας αλλά είναι προφανές ότι κάποιοι κάνουν μαύρο χιούμορ με τα εργασιακά ήθη που γυρνάνε στο μεσαίωνα, όταν οι δουλοπάροικοι ήταν περιουσιακό στοιχείο του άρχοντα της περιοχής.

Πολύ ενδιαφέρον δίδαγμα για το πώς μπορούν να βγάλουν περισσότερα χρήματα οι ατιμώρητες στα εργατικά ατυχήματα στην Ελλάδα!


Κατά τα λοιπά και πάλι ο Μουρ δεν αποφεύγει κάποιους εύκολους μελοδραματισμούς αλλά αυτό είναι αναμενόμενο όταν πρέπει να μιλήσεις για ένα θέμα - ταμπού στην αμερικάνικη κοινωνία.

Σας προτείνω ιδιαίτερα να δείτε την ταινία γιατί θα βρείτε πολλές απαντήσεις στα θέματα που αυτή τη στιγμή μας απασχολούν σαν κοινωνία, αλλά κυρίως για να δείτε πόσο εύκολο και απλό είναι να δείξεις στην απάνθρωπη φύση του ακραίου καπιταλισμού με τρόπο που δεν σηκώνει αμφιβολίες και επιφυλάξεις.

Κι αυτό είναι το μεγάλο, το τεράστιο πρόβλημα της σημερινής αριστεράς στην Ελλάδα, που δείχνει τόσο ξύλινη, αμήχανη, και εσωστρεφής ακόμα και σε σύγκριση με μια απλή ταινία.


Υ.Γ. Στην ταινία αποκαλύπτεται μυστικό memo της Citybank που προβλέπει εξέγερση των "μη προνομιούχων" ενάντια στη σημερινή "πλουτονομή". Δεν είναι τραγικό μια τράπεζα να περιμένει περισσότερα από σένα από ότι εσύ ο ίδιος;

Υ.Γ. 2 Μείνετε και στους τίτλους τέλους για να ακούσετε σε κανονική τζαζ εκτέλεση τη "διεθνή". Απλά η καλύτερη εκτέλεση και μουσικά και σημειολογικά...

Εδώ το επίσημο site της ταινίας
Κι άλλο σχόλιο, Κι άλλο.