9/10/09

Η κατάργηση της επισκευής

Μια που μιλάμε για την κατάργηση της "επισκευής" θα ήθελα να προσθέσω τα εξής:

Ανήκω σε μια γενιά που αγαπούσε να χρησιμοποιεί μηχανήματα. Ειδικά αυτά που μας επέτρεπαν να απολαμβάνουμε μουσική (κυρίως) και ταινίες. Βλέπετε αποκτήσαμε το πρώτο μας hi-fi με αιματηρές οικονομίες, σε μια περίοδο που βασίλευαν οι «φόροι πολυτελείας» που ήταν πάνω από 120% για τα στερεοφωνικά.

Ήταν τόσες οι θυσίες που κάναμε, ώστε αναπτύξαμε (μιλάω και για λογαριασμό των των κολλητών μου) μια φετιχιστική σχέση με τα μηχανήματα. Ακόμα κι αν δεν θες καν να θυμηθείς το χρόνο που ξόδεψες για μελέτη κριτικών και παρουσιάσεων πριν την αγορά, όταν έχεις ξοδέψει ένα σκασμό λεφτά για να μπορείς να ακούσεις μια ανεπαίσθητη ανάσα του σαξόφωνου, τότε είναι σίγουρο πως ανήκεις σ’ αυτούς που ανοίγουν τη συσκευασία τελετουργικά, που πρώτα μελετούν το βιβλίο οδηγιών (ναι υπάρχει κατηγορία ανθρώπων που το διαβάζει), που κάνουν αργά-αργά και απολαυστικά την εγκατάσταση και μετά περνάνε στην (εκκλησιαστικής διάστασης) λειτουργία του.

Τον αγαπάω τον παλιό μου ενισχυτή και αρνούμαι να τον αποχωριστώ όσο κι αν οι σειρήνες των συνδέσεων HDMI και της υψηλής ανάλυσης με έκαναν να έχω εδώ και καιρό και έναν AV Receiver. Θέλω να βλέπω το πικάπ και τους δίσκους να υπάρχουν εκεί γύρω μου κι ας έχω πάνω από 2 χρόνια να ακούσω βινύλιο. Κρατάω το παλιό μου τρικέφαλο κασετόφωνο κι ας μη το χρησιμοποιώ εδώ και πολλά χρόνια. Μέχρι και MiniDisc deck έχω που δεν δούλεψε σχεδόν ποτέ.

Για τη γενιά μου λοιπόν που ανέπτυξε ιδιαίτερη συναισθηματική σχέση με τα μηχανήματα, η νοοτροπία της μη-επισκευής των συσκευών είναι ένα πολύ βάρβαρο πράγμα. Γιατί μας υποχρεώνει να αφαιρέσουμε την αγάπη και το πάθος απο ένα χόμπι χρόνων.

Κι όμως η τάση της κατάργησης της επισκευής διαρκών καταναλωτικών συσκευών είναι σταθερά αυξητική. Όλο και περισσότερες εταιρίες είναι βασισμένες πια πάνω στο μοντέλο «το πετάω και παίρνω καινούριο». Η πιο διακεκριμένη από αυτές, η Logitech.

Η Logitech δεν επισκευάζει τις συσκευές που παράγει. Δεν έχουν πουθενά "σερβις". Αν σου χαλάσει το προιόν εντός του χρόνου εγγύησης, σου το αντικαθιστούν (δωρεάν). Όποια κι αν είναι η βλάβη. Αν η συσκευή έχει καταργηθεί και δεν μπορούν να την αντικαταστήσουν με άλλη, σου δίνουν ένα άλλο προϊόν της επιλογής σου ίδιας αξίας (άσχετο αν κάνεις τη δουλειά σου).

Αν είσαι λίγο καιρό μετά την εγγύηση, σου κάνουν έκπτωση 50% για αγορά νέου προϊόντος. Κι αν έχει περάσει καιρός από την εγγύηση… την έβαψες.

Άλλες εταιρίες καταναλωτικών ηλεκτρονικών (Sony κλπ), παρέχουν ανταλλακτικά για δέκα χρόνια. Καλό ακούγεται. Στην ουσία όμως πολύ λίγες επισκευές γίνονται γιατί κρίνονται ασύμφορες από τους καταναλωτές. Και είναι ασύμφορες για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι τα ανταλλακτικά αποθηκεύονται κεντρικά για όλη την Ευρώπη και διακινούνται με αεροπορικά κούριερ – με ότι αυτό σημαίνει-, ο δεύτερος είναι ότι εδώ και πολύ καιρό, οι περισσότερες συσκευές έχουν συμπτυχθεί σχεδιαστικά έτσι που τα πάντα να βρίσκονται πάνω σε μια-δύο πλακέτες. Άρα το προς αντικατάσταση κομμάτι είναι μεγάλο και ακριβό, είναι πια σχεδόν το μισό τελικό προϊόν. Άσχετα με το πόσο πολύπλοκη και δύσκολη στην επισκευή μπορεί να είναι η συσκευή.

Κι αυτό γίνεται επειδή βασική φροντίδα όλων των εταιριών είναι η ελαχιστοποίηση του κόστους της παραγωγής. Το σύστημα βολεύεται περισσότερο να πουλάει νέες συσκευές σε χαμηλότερη τιμή(;) από το να πρέπει να επισκευάσει τις παλιότερες. Κι όμως οι συσκευές δεν είναι φτηνές. Ή τουλάχιστον πολύ φθηνότερες, γιατί πάντα είναι «πιο». Πιο γρήγορες, πιο ακριβείς, πιο…

Η κατάργηση της διαδικασίας επισκευής σε παγκόσμιο επίπεδο, σημαίνει και αύξηση της κατανάλωσης. Μεγαλύτερη λεηλασία πρώτων υλών του πλανήτη, περισσότερα τοξικά απορρίμματα ακόμα και μεγαλύτερους ρύπους από τη διαδικασία παραγωγής και μεταφορών. Κι όλα αυτά επειδή δεν ξαναχρησιμοποιούμε τις συσκευές μας.

Τα «διαρκή καταναλωτικά» δεν έχουν πλέον διάρκεια. Πλασάρονται εύκολα ως φθηνά, μοιάζουν φθηνά, αλλά και είναι (ανεξαρτήτως του ότι τα πληρώνεις πανάκριβα).

Μετά από όλα αυτά φταίω εγώ που δεν μπορώ να συμπαθήσω τα σύγχρονα μηχανάκια; Φταίω εγώ που όταν ξέρω οτι οι συσκευές μου δεν θα επισκευασθούν δεν μπορώ να τις συμπαθήσω; Που μου μοιάζουν να προορίζονται για μια προσωρινή συμβίωση μόνο, για ένα one night stand;


Δεν υπάρχουν σχόλια: